Vandaag wordt in mijn krant Trouw op twee verschillende plekken de woorden van psychiater Damiaan Denys aangehaald, in relatie tot de Corona-crisis. ‘Wij leven in een cultuur die in een kramp schiet als iets buiten onze controle valt. We beheersen de mens en de natuur en zijn vergeten dat er dingen zijn die ons te boven gaan. Terwijl het ware, het goede en het schone niet vragen om beheersing, maar om een zekere zelfopoffering.’ En elders in de krant: ‘De massale quarantaine kan ook psychische gevolgen hebben. De blik van de ander valt weg. Geeft dat rust, of eenzaamheid en ontreddering die mensen willen verdoven met bijvoorbeeld alcohol of drugs? Deze crisis is een goede correctie van onze megalomane maakbaarheid.’ Op deze zinnen heb ik vanmorgen een tijdje zitten kauwen. Nu mijn praktijk tot nader order gesloten is, lees ik veel en herkauw ik informatie heel bewust. Ik haal het naar binnen waar het langs mijn referentiekader rolt en verteer het. Wij mensen zijn steeds meer gewend geraakt aan controle, aan vasthouden, aan eeuwige groei, aan maakbaarheid. Het Corona-virus waart rond en wij proberen het te controleren. Het is logisch dat we dat zo doen omdat alles in onze samenleving is gericht op controle. Maar wat kunnen wij individuen doen?
Nu we voornamelijk thuis zitten is er veel tijd om na te denken, om te reflecteren op onze immer voorwaarts gerichte beweging. Ik zet mijn pen op papier en draai de zandloper van 15 minuten om: onafgebroken schrijf ik over mijn binnenwereld, wat wordt er allemaal in mij geraakt nu ik thuis zit? Welke angsten en vrezen kom ik tegen? Waar ervaar ik licht? Het helpt om kracht van binnenuit te ervaren zodat ik een buffer heb voor de onzekerheden van buitenaf. Probeer het eens!
Elders in Trouw lees ik: ‘Misschien ontstaat er juist in deze crisis een bepaald inzicht dat we dingen verloren hebben laten gaan in onze samenleving. Verbinding met anderen, zorg voor de natuur, vertraging, grenzen aan de maakbaarheid. De saamhorigheid groeit, er ontstaan allerlei prachtige initiatieven om elkaar te helpen. Vandaag is bijvoorbeeld uitgeroepen tot de Dag van het Gebed waarin christenen, moslims en Joden gezamenlijk bidden.’ Saamhorigheid en zelfopoffering. Doe iets voor een ander en verken daarnaast je eigen binnenwereld. Een gebaar naar buiten en een gebaar naar binnen: twee mooie bewegingen in een vreemde onwerkelijke tijd die door een virus wordt beheerst.
